Skip to main content

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση, θεραπεία

Για Ραντεβού εξ αποστάσεως με τη χειρουργό, δείτε τη διαδικασία ΕΔΩ

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ορίζεται ως «η ανάποδη/ παλίνδρομη κίνηση του περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο».

Η τροφή, μετά την είσοδό της από το στόμα, φυσιολογικά οφείλει να κινείται από πάνω προς τα κάτω. Ανάμεσα στον οισοφάγο και στο στομάχι υπάρχει ένας σφιγκτήρας, ο οποίος απομονώνει τους δύο χώρους μεταξύ τους, προστατεύοντας με αυτό τον τρόπο το εσωτερικό του οισοφάγου από το πολύ καυστικό γαστρικό περιεχόμενο. Ο σφιγκτήρας ονομάζεται Γαστροοισοφαγικός Σφιγκτήρας (ΓΟΣ) και η αλήθεια είναι ότι σε φυσιολογικές συνθήκες δεν είναι 100% επαρκής. Κατά την διάρκεια της ημέρας και της νύκτας καταγράφεται ικανός αριθμός, μικρής έντασης και διάρκειας, επεισοδίων παλινδρόμησης, τα οποία όμως ο οισοφάγος τα αντιμετωπίζει «ξεπλένοντας» το όξινο γαστρικό περιεχόμενο με διάφορους τρόπους. Μέχρι ενός σημείου το φαινόμενο θεωρείται φυσιολογικό, από ένα σημείο και μετά ο οισοφάγος αδυνατεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και τα συμπτώματα της ΓΟΠ γίνονται αισθητά από τον ασθενή.

Πως αντιλαμβάνεται ο ασθενής την παρουσία της ΓΟΠ, με ποια συμπτώματα;

Το εσωτερικό κάλυμμα του οισοφάγου που ονομάζεται βλεννογόνος, σε αντίθεση με τον αντίστοιχο γαστρικό βλεννογόνο, εμφανίζει πολύ μειωμένη αντοχή στο υδροχλωρικό οξύ, το οποίο εκκρίνεται στο στομάχι και είναι απαραίτητο στη διαδικασία της πέψης των τροφών.
Όταν τα επεισόδια παλινδρόμησης ξεπεράσουν τις αντοχές του οισοφάγου, το όξινο γαστρικό περιεχόμενο προκαλεί
διαβρώσεις, δηλαδή μικρές ή μεγάλες πληγές στο εσωτερικό του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να “αποκαλύπτονται” τα αισθητικά νευρικά πλέγματα και να προκαλείται πόνος, ο οποίος μπορεί να γίνεται αντιληπτός με διάφορους τρόπους.
Οι περισσότεροι ασθενείς περιγράφουν ένα έντονο καυστικό πόνο πίσω από το στέρνο, αυτό που αναφέρεται σαν «καούρα». Άλλοι ασθενείς μπορεί να βιώνουν κρίσεις πολύ έντονου οπισθοστερνικού συσφιγκτικού πόνου, ο οποίος αντανακλά στην πλάτη και πολλές φορές μοιάζει με στηθάγχη. Μια μερίδα ασθενών δεν έχει τίποτα από αυτά, αλλά έχει συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να εμφανίζουν χρόνια βραχνάδα, ξηρό βήχα ή ακόμα και συχνές ιγμορίτιδες ή κρίσεις άσθματος. Σε ακραίες περιπτώσεις στις οποίες σοβαρά επεισόδια παλινδρόμησης συμβαίνουν κατά την διάρκεια του ύπνου, ο ασθενής ξυπνάει απότομα με αίσθημα πνιγμού και έντονο βήχα λόγω εισρόφησης των γαστρικών υγρών στον πνεύμονα.

Ποιες καταστάσεις ευνοούν την εμφάνιση της ΓΟΠ;

Οτιδήποτε προκαλεί χρόνια αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Άτομα που κάνουν βαριά χειρονακτική εργασία ή επαγγελματίες αρσιβαρίστες, ανήκουν στην ομάδα των υποψήφιων ασθενών. Επιβαρυντικός παράγοντας για τις γυναίκες είναι οι εγκυμοσύνες, ενώ η παχυσαρκία θεωρείται από τις σημαντικότερες αιτίες παλινδρόμησης σε άντρες και γυναίκες.

Πόσο εύκολο είναι να γίνει η διάγνωση;

Εφόσον τεθεί η υποψία, η διάγνωση της ΓΟΠ είναι σχετικά εύκολη υπόθεση. Ο έλεγχος του οισοφάγου και του στομάχου με το γαστροσκόπιο (γαστροσκόπηση), μας δίνει όσες πληροφορίες χρειαζόμαστε για να βγάλουμε με ασφάλεια την διάγνωση. Με τη χρήση του ενδοσκοπίου ελέγχεται ολόκληρος ο οισοφάγος και το στομάχι. Η παρουσία οισοφαγίτιδας αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη παλινδρόμησης γαστρικού οξέος, ενώ η βιοψία από βλάβη της περιοχής επιβεβαιώνει συνήθως τη διάγνωση.
Στις περιπτώσεις που υπάρχει ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση και προκειμένου να τεκμηριωθεί η διάγνωση της παλινδρόμησης, συνιστάται έλεγχος με Πεχαμετρία (pH metry) 24ωρου. Πρόκειται για μια εξέταση στην οποία καταγράφονται ο αριθμός, η διάρκεια και η βαρύτητα των παλινδρομικών επεισοδίων στη διάρκεια μιας «συνηθισμένης» μέρας, στην οποία ο ασθενής καλείται να ακολουθήσει τις καθημερινές του συνήθειες. Την επόμενη μέρα και εφόσον έχει περάσει ένα ολόκληρο 24ωρο, τα αποτελέσματα της καταγραφής αξιολογούνται με το σύστημα βαθμολόγησης κατά Demeester, βάσει του οποίου χαρακτηρίζεται μια παλινδρομική κατάσταση ως «παθολογική» ή ως «εντός φυσιολογικών ορίων». Οι μετρήσεις αυτές χρησιμεύουν και ως μέτρο σύγκρισης μετεγχειρητικών μετρήσεων και αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας μίας χειρουργικής επέμβασης.

Από τι κινδυνεύει ο ασθενής που υποφέρει για μεγάλο διάστημα με ΓΟΠ;

Ο ασθενής που πάσχει από παλινδρομική νόσο έχει πολύ φτωχή ποιότητα ζωής, ωστόσο αυτός δεν είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος τον οποίο διατρέχει.
Η βελτίωση στην ποιότητα και στη συντήρηση των τροφίμων είναι η βασική αιτία μείωσης των ποσοστών του καρκίνου του στομάχου, ωστόσο αυτή η διαπίστωση δεν ισχύει και για τον καρκίνο της γαστροοισοφαγικής συμβολής, ο οποίος εμφανίζει αυξητικές τάσεις. Για το φαινόμενο αυτό, ενοχοποιείται άμεσα η αύξηση των ποσοστών της παλινδρομικής νόσου, συνέπειια των αυξημένων ποσοστών παχυσαρκίας και εν γένει του δυτικού τρόπου ζωής. Παράλληλα, αυξητική τάση παρατηρείται και στα περιστατικά καρκίνου του λάρυγγα και του φάρυγγα για τον ίδιο λόγο.

Υπάρχει οριστική λύση στο πρόβλημα;

Οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, από τη στιγμή που ο γαστροοισοφαγικός σφιγκτήρας έχει αλλοιωθεί και ανεπαρκεί, δεν υπάρχει τρόπος να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση. Οι συντηρητικές θεραπείες με φάρμακα και οδηγίες για αλλαγή του τρόπου ζωής που εφαρμόζονται ευρέως, ουσιαστικά επιτυγχάνουν την υποχώρηση των συμπτωμάτων χωρίς να διορθώνουν την παλινδρόμηση. Τα φάρμακα που δίνονται σε αυτές τις περιπτώσεις καταστέλλουν την παραγωγή του υδροχλωρικού οξέως από το στομάχι με αποτέλεσμα τα υγρά που παλινδρομούν να είναι λιγότερο ερεθιστικά στον οισοφάγο, ωστόσο δεν καταφέρνουν να αναστείλουν τις μακροχρόνιες επιπτώσεις πάνω του.
Στον αντίποδα της συντηρητικής αγωγής βρίσκεται η χειρουργική θεραπευτική πρόταση. Στόχος της χειρουργικής θεραπείας είναι η δημιουργία μίας εξωτερικής ζώνης αυξημένης πίεσης στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου, η οποία δρα σαν βαλβίδα και εμποδίζει την ανάποδη κίνηση του γαστρικού περιεχομένου, ενώ επιτρέπει την φυσιολογική κίνηση υγρών και στερεών από τον οισοφάγο προς το στομάχι.
Η επέμβαση ονομάζεται «Θολοπλαστική κατά Nissen». Με τον όρο Θολοπλαστική ουσιαστικά περιγράφεται η περιέλιξη του πάνω τμήματος του στομάχου που ονομάζεται Θόλος, γύρω από το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου, έτσι ώστε να σχηματίζεται κάτι σαν «σωσίβιο» γύρω από αυτόν. Η επέμβαση αυτή επινοήθηκε από τον Dr. Rudolph Nissen o οποίος την ανακοίνωσε επίσημα το 1956 με δημοσίευση σε ιατρικό περιοδικό και έκτοτε εφαρμόζεται με πολύ καλά αποτελέσματα.
Με την είσοδο της Λαπαροσκοπικής χειρουργικής στη ζωή μας, η ανοικτή χειρουργική προσπέλαση έχει εγκαταλειφθεί διεθνώς. Η μεγάλη χειρουργική τομή και η πολυήμερη νοσηλεία του ασθενούς αντικαταστάθηκαν με πέντε μικρές τρύπες και νοσηλεία μίας διανυκτέρευσης, με τα ίδια ωστόσο πολύ καλά αποτελέσματα στη θεραπεία της παλινδρόμησης.

Τι διαφορετικό έχει να προσφέρει η Ρομποτική Χειρουργική σε αυτές τις περιπτώσεις;

Στην περίπτωση της χειρουργικής αποκατάστασης της ΓΟΠ, η ρομποτική χειρουργική βρίσκει την τέλεια εφαρμογή της. Το χειρουργικό ρομπότ διαθέτει τρισδιάστατη, απόλυτα ελεγχόμενη από τον χειρουργό camera, με μεγέθυνση της εικόνας κατά είκοσι φορές. Επιπλέον, διαθέτει λεπτά αρθρωτά εργαλεία με οκτώ βαθμούς ελευθερίας κίνησης. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του χειρουργικού ρομποτικού συστήματος Da Vinci, δίνουν τη δυνατότητα στο χειρουργό να εκτελεί χειρουργικούς χειρισμούς ακριβείας στον εξαιρετικά περιορισμένο χώρο της περιοχής των σκελών του διαφράγματος και γύρω από τον κατώτερο οισοφάγο. Τα χειρουργικά πλάνα αναγνωρίζονται με ευκολία, επιτρέποντας στο χειρουργό να χειρουργεί αναίμακτα και καθαρά. Η ευκρίνεια της εικόνας και η δυνατότητα των αρθρωτών εργαλείων να κινούνται ελεύθερα σε όλα τα επίπεδα, διευκολύνει την αναίμακτη κινητοποίηση του θόλου του στομάχου και την περιέλιξη του γύρω από τον οισοφάγο,
με τον πλέον ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Το πλεονέκτημα της ελεγχόμενης όρασης και των αρθρωτών εργαλείων αποκτούν ιδιαίτερη αξία στις περιπτώσεις που η παλινδρόμηση οφείλεται σε μετατόπιση μεγάλου τμήματος του στομάχου μέσα στον θώρακα (διαφραγματοκήλη), το οποίο θα πρέπει να κινητοποιηθεί από τις θέσεις που είναι καθηλωμένο προκειμένου να μετακινηθεί στη φυσιολογική του θέση κάτω από το διάφραγμα. Σε περιπτώσεις μεγάλης διαφραγματοκήλης, ο χρόνος αυτός μπορεί να αποδειχθεί αρκετά επικίνδυνος γι’ αυτό και παλιότερα γινόταν με ανοικτή τομή στο θώρακα. Το χειρουργικό ρομπότ δίνει τη δυνατότητα όλο αυτό να γίνει με πέντε μικρές τρύπες στην κοιλιά, με τη μέγιστη ασφάλεια χωρίς την ανάγκη μια θωρακοτομής.
Η σύγκλειση των σκελών του διαφράγματος και η δημιουργία και καθήλωση της θολοπλαστικής στη σωστή θέση, απαιτούν την τοποθέτηση ικανού αριθμού ραφών σε εξαιρετικά δυσπρόσιτα σημεία και σε περιορισμένο χώρο. Τα αρθρωτά εργαλεία μειώνουν την τεχνική δυσκολία αυτής της φάσης στο ελάχιστο. Με τη χρήση του ρομποτικού συστήματος Da Vinci μειώθηκαν κατακόρυφα τα ποσοστά μετατροπής σε ανοικτή επέμβαση, ενώ ταυτόχρονα μειώθηκε και ο μετεγχειρητικό χρόνος νοσηλείας στο νοσοκομείο. Ο ασθενής έχει μειωμένες ανάγκες για παυσίπονα με αποτέλεσμα την άμεση μετεγχειρητική κινητοποίηση, τη μείωση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων του αναπνευστικού και γενικά τη γρήγορη μετεγχειρητική αποκατάσταση.


Το ρομποτικό σύστημα Da Vinci αλλάζει τα δεδομένα της χειρουργικής του κατώτερου οισοφάγου και του ανώτερου πεπτικού προς το καλύτερο. Οι πολύπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις πλέον γίνονται με εξαιρετική ακρίβεια, ασφάλεια και λιγότερο επεμβατικά.

 

Η ομάδα μας, σε συνεργασία με εξειδικευμένους συναδέλφους συναφών ειδικοτήτων (γαστρεντερολόγοι, ακτινοδιαγνώστες, ΩΡΛ, κλινικοί διατροφολόγοι) αντιμετωπίζει χειρουργικά την πάθησηση της γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης - Διαφραγματοκήλης και με τις 2 μεθόδους ( Ρομποτικά και Λαπαροσκοπικά). Μάθετε περισσότερα για την εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα ΕΔΩ

✍️γράφει η Dr. Ελένη Καραφώκα-Μαύρου, Γενικός Χειρουργός
Διευθύντρια Β' Κλινικής Ρομποτικής Χειρουργικής & Χειρουργικής Ογκολογίας "Metropolitan General" στο Χολαργό,
με εξειδίκευση σε θέματα ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (στομάχι, παχύ έντερο, πάγκρεας, λεπτό έντερο, αιμορροΐδες, οισοφάγο) & ΚΗΛΗΣ  καθώς και σε θέματα ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ σε Ελλάδα & Κύπρο.

Στοιχεία Επικοινωνίας:

Από Ελλάδα

☎️ 6932582182 - Ελλάδα (Προσωπικό τηλέφωνο)
☎️ 211 9904340 (9:00-17.00 για ραντεβού) - METROPOLITAN GENERAL στο Χολαργό

Email: Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Από Κύπρο

☎️ 99400409 (Προσωπικό τηλέφωνο)
Δ/νση Αρχιεπισκόπου Κυπριανού 48, Λατσιά Λευκωσία (1ος όροφος - γραφείο 101) 

Email: Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

❝Εάν έχετε ένα σοβαρό ή περίπλοκο χειρουργικό πρόβλημα και εκεί που μένετε δεν έχετε πρόσβαση σε χειρουργό που να μπορεί να το αντιμετωπίσει, ή εάν χρειάζεστε μία δεύτερη γνώμη, στην κατηγορία ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ αυτό θα βρείτε οδηγίες πως να επικοινωνήσετε μαζί μου.❞ 

Συνεντεύξεις σχετικά με τη σύγχρονη χειρουργική αντιμετώπιση της ΓΟΠ & videos χειρουργικών επεμβάσεων